Hàng loạt chung cư trên địa bàn TPHCM dù đã đi vào sử dụng nhiều năm nhưng người mua căn hộ chung cư vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ hồng) vì nhiều nguyên nhân; chẳng hạn như chủ đầu tư (CĐT) xây dựng sai phép, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính… Mới đây, cư dân chung cư Lexington Residence (TP Thủ Đức, TPHCM) đã kiện Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) TPHCM vì không được cấp sổ hồng.
Mòn mỏi đợi sổ hồng
Nhiều năm nay, tình trạng chậm cấp sổ hồng cho người mua căn hộ chung cư tại TPHCM diễn ra thường xuyên. Đơn cử như tại nhiều dự án (DA) do Công ty CP Nhà Mơ làm CĐT, người mua căn hộ dài cổ chờ được cấp sổ hồng. DA chung cư Dreamhome Residence (quận Gò Vấp) là một ví dụ điển hình. Theo lời chị Gia Hân, chủ căn hộ B3A-17, vào cuối năm 2017, CĐT bàn giao 450 căn hộ cho cư dân, nhưng đến nay chưa ai nhận được sổ hồng. Nhiều hộ dân muốn thế chấp căn hộ để vay vốn làm ăn nhưng không được.
Mới đây, TAND TPHCM quyết định đưa ra xét xử sơ thẩm hành chính về “khiếu kiện quyết định hành chính” giữa người khởi kiện là bà Nguyễn Vinh Trang, 47 tuổi, cư dân chung cư Lexington Residence (67 Mai Chí Thọ, phường An Phú, TP Thủ Đức) và bên bị kiện là Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) TPHCM. Bên có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan là Sở TN-MT TPHCM cùng Công ty CP Bất động sản Nova Lexington. Trong đơn khởi kiện, bà Trang cho hay, vào năm 2015, bà ký hợp đồng mua căn hộ tại chung cư Lexington Residence.
Một góc chung cư Lexington Residence (phường An Phú, TP Thủ Đức) |
Đến đầu năm 2016, bà Trang được Công ty CP Bất động sản Nova Lexington (CĐT) bàn giao căn hộ và đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính đối với CĐT. Song, căn hộ vẫn chưa được cấp sổ hồng. Theo bà Trang, có gần 1.500 hộ dân tại chung cư này đã sống trong tình trạng 7 năm nay chưa được cấp sổ hồng và chưa biết đến bao giờ mới được cấp. Vì chưa được cấp sổ hồng nên việc chuyển nhượng căn hộ gặp khó khăn, giá bán bị ép xuống thấp hơn giá trị thực của căn hộ; trong khi đó, người dân cũng không thể dùng tài sản là căn hộ để thế chấp ngân hàng.
Dần có lối ra
UBND TPHCM vừa có báo cáo về công tác cấp sổ hồng lần đầu cho tổ chức và cá nhân tại DA phát triển nhà ở thương mại trên địa bàn TPHCM cho Thường trực HĐND TPHCM. Theo đó, hiện TPHCM có 335 DA với tổng 191.101 căn nhà (gồm căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ) đủ điều kiện cấp sổ hồng. Trong số này, có 110.016 căn nhà đã được cấp sổ hồng.
Cụ thể, số DA mà CĐT đã nộp hồ sơ đề nghị cấp sổ hồng cho người mua nhà, đã phát hành thông báo thuế, chờ người dân đóng thuế là 8.372 căn. Số DA đang thực hiện cấp sổ hồng, nay phải tạm ngừng cấp do phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính bổ sung theo quy định tại Nghị định 148/2020 là 39 DA, với 19.958 căn. Số DA tạm ngừng cấp sổ hồng do đang thanh tra, điều tra là 18 DA, với 10.277 căn. Số lượng căn hộ chưa cấp sổ hồng do vướng các quy định về loại hình bất động sản mới là 8.918 căn. Số lượng căn hộ chưa cấp sổ hồng do một số vướng mắc như: đang xác định lại diện tích đất sử dụng chung của chung cư, phải thực hiện truy thu tiền, rà soát lại đối tượng mua nhà là 4.653 căn. Số lượng căn hộ chưa cấp sổ hồng do CĐT, người mua nhà chưa nộp hồ sơ là 28.907 căn…
Cũng theo báo cáo, Thanh tra Sở Xây dựng đã xử lý vi phạm đối với 33 DA nhà ở, tham mưu ban hành 69 quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Các sai phạm tại DA khiến các cơ quan nhà nước không có cơ sở ban hành thông báo kết quả kiểm tra, văn bản thẩm định đủ điều kiện, từ đó làm ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết hồ sơ cấp GCN cho người mua nhà. Cụ thể, một số DA vi phạm bị xử phạt gồm: chung cư Hoa Phượng (quận 12) do Công ty TNHH Sợi Hạ Long làm CĐT, bị xử phạt vì xây dựng sai phép; chung cư Phú Thịnh (quận 5) do Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Trường Thịnh làm CĐT, bị xử phạt vì thi công sai thiết kế được duyệt, quản lý sử dụng công trình không đúng công năng; chung cư The Manor (quận Bình Thạnh) do Công ty Sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu Bình Minh làm CĐT, bị xử phạt vì chưa phân chia, chuyển đổi mục đích sử dụng phần sở hữu chung hoặc phần sử dụng chung trái quy định; chung cư Khang Gia (quận Tân Phú) do Công ty CP Đầu tư và Phát triển địa ốc Khang Gia làm CĐT, bị xử phạt vì xây dựng công trình sai thiết kế được phê duyệt hoặc sai quy hoạch, không báo cáo cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng kiểm tra theo quy định và hiện chung cư vẫn chưa được nghiệm thu…
Đối với các DA bị xử phạt, theo Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường, UBND TPHCM sẽ chỉ đạo Sở Xây dựng, Sở TN-MT cấp giấy cho phần xây dựng đúng phép, phần sai phép sẽ xử lý theo quy định đối với DA đã được nghiệm thu và có vi phạm một phần. Đối với các DA chưa nghiệm thu, yêu cầu các CĐT thực hiện nghiệm thu đúng quy định trước khi đề nghị cấp GCN.