Theo báo The Straits Time (Singapore), ngày 2-8, các quan chức ngoại giao hàng đầu của các nước ASEAN cho biết sẽ nỗ lực tiến hành các cuộc đối thoại “càng sớm càng tốt” với Trung Quốc về Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) đã được Trung Quốc và ASEAN đề xuất từ trước, nhằm mục đích ngăn chặn các vụ đụng độ tại các khu vực tranh chấp trên biển Đông.
Tờ báo dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines, ông Robespierre Bolivar cho biết ông trông đợi các ngoại trưởng ASEAN sẽ thông qua hiệp định khung về COC vào ngày 6-8 trong cuộc họp tại Manila.
Trung Quốc xây dựng trái phép tại khu vực Đảo Bắc, thuộc quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam trên biển Đông. Ảnh chụp từ vệ tinh vào ngày 6-3-2017. Ảnh: PlanetLabs Hiệp định khung này, đã được các quan chức cấp cao ASEAN nhất trí trong cuộc họp hồi tháng 5, bao gồm những điểm chính của COC. Đây sẽ là cơ sở cho các cuộc đối thoại về COC mà Bộ Ngoại giao Philippines hy vọng sẽ sớm diễn ra và là bước tiến lớn tới COC.
Dự kiến, vấn đề tranh chấp dai dẳng trên biển Đông, báo động về các vụ thử tên lửa của Triều Tiên và sự trỗi dậy của chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan sẽ trở thành trọng tâm thảo luận trong cuộc họp thường niên của các ngoại trưởng ASEAN diễn ra tại thủ đô Manila của Philippines.
Trong khi đó, theo báo The Philippines Star, Thẩm phán cấp cao của Tòa án Tối cao Philippines, ông Antonio Carpio, cho rằng việc liên doanh khai thác với Trung Quốc tại biển phía Tây nước này vi phạm Hiến pháp Philippines.
Thẩm phán Carpio nhấn mạnh: Các quốc gia khác chỉ có thể đóng vai trò như một nhà thầu chứ không phải một bên tham gia thỏa thuận chủ quyền vì Hiến pháp Philippines nghiêm cấm các hành vi này.
