Ngày 10-4, Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN đặc biệt về chính sách thuế quan của Hoa Kỳ đã diễn ra theo hình thức trực tuyến dưới sự chủ trì của Malaysia – Chủ tịch ASEAN năm 2025. Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh Hoa Kỳ tuyên bố áp dụng mức thuế nhập khẩu cơ bản 10% đối với toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ ngày 5-4-2025, và mức thuế bổ sung với các quốc gia có thâm hụt thương mại lớn từ ngày 9-4.
Trong tuyên bố chung, các bộ trưởng ASEAN bày tỏ quan ngại sâu sắc về tác động tiêu cực của chính sách thuế mới từ Hoa Kỳ, cảnh báo điều này có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng, ảnh hưởng tới doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, và đe dọa sự phục hồi kinh tế sau đại dịch.
Các bộ trưởng tái khẳng định cam kết của ASEAN đối với hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ, đồng thời kêu gọi Hoa Kỳ đối thoại xây dựng và minh bạch nhằm xử lý thỏa đáng các quan ngại thương mại song phương.
Để ứng phó kịp thời và hiệu quả, hội nghị đã thống nhất thành lập Nhóm đặc trách về địa kinh tế ASEAN, có nhiệm vụ đánh giá tác động của các chính sách thuế, đưa ra khuyến nghị chính sách, hỗ trợ tiến trình đàm phán và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực mới.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên khẳng định Việt Nam đã và đang chủ động đối thoại, đàm phán với Hoa Kỳ và ủng hộ nội dung Tuyên bố chung. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh sự cần thiết duy trì đoàn kết và bản lĩnh ASEAN, đồng thời đề xuất khai thác hiệu quả các FTA hiện có, trong đó có việc nâng cấp Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA).
Tuyên bố chung cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Hoa Kỳ, đề xuất các bên theo đuổi cách tiếp cận linh hoạt, toàn diện và thực tế hơn nhằm tăng cường tự chủ kinh tế khu vực, thúc đẩy đa dạng hóa chuỗi cung ứng và duy trì cân bằng lợi ích trong hợp tác.
