Đặc biệt tại phiên tòa lần này, trong số các bị cáo bị đưa ra xét xử có 2 cựu đại biểu Quốc hội là ông Lưu Bình Nhưỡng (sinh năm 1963, nơi ở trước khi bị bắt tại số 5A, ngách 23, ngõ 38, phường Xuân La, quận Tây Hồ, Hà Nội, cựu Phó trưởng Ban Dân nguyện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội) và ông Lê Thanh Vân (sinh năm 1964, nơi ở trước khi bị bắt tại 17.2 Park River, khu đô thị Ecopark, huyện Văn Giang, Hưng Yên, cựu Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội).
Cùng với đó là 3 bị cáo khác, gồm: Nguyễn Văn Vương, cựu chuyên viên Vụ Pháp luật, Văn phòng Chủ tịch nước; Phạm Minh Cường (thường gọi Cường "quắt", ở huyện Thái Thụy, Thái Bình) và Vũ Đăng Phương (ở huyện Thái Thụy, Thái Bình) cả hai là lao động tự do.
Đây là phiên tòa nhận được sự quan tâm rất lớn của dư luận và người dân nên ngay từ đầu giờ sáng, an ninh xung quanh TAND tỉnh Thái Bình đã được thắt chặt. Lực lượng chức năng đã dựng rào chắn ở đầu những tuyến đường vào trụ sở TAND tỉnh Thái Bình. Quanh khu vực tòa và cổng tòa có thêm hai lớp an ninh, cửa từ kiểm soát. Các bị cáo được xe đặc chủng đưa tới toà và nhanh chóng đi ra lối cửa sau, chỉ lực lượng an ninh được tiếp cận.
Tại phiên tòa xét xử 5 bị cáo trên, Chủ tọa phiên tòa là Thẩm phán Vũ Duy Luân, cùng điều hành phiên tòa còn có Thẩm phán Phạm Ngọc Thành và 7 thẩm phán dự khuyết.
Có 12 luật sư tham gia bào chữa cho 5 bị cáo. Trong đó, bị cáo Phạm Minh Cường và Vũ Đăng Phương mỗi người có 1 luật sư bào chữa, bị cáo Lưu Bình Nhưỡng có 3 luật sư bào chữa, bị cáo Lê Thanh Vân có 4 luật sư bào chữa, bị cáo Nguyễn Văn Vương có 3 luật sư bào chữa.
Phiên tòa có 1 bị hại là Công ty TNHH MTV Kinh doanh khai thác vật liệu xây dựng Sao Đỏ (ở phường Anh Dũng, quận Dương Kinh, TP Hải Phòng); 8 người có quyền và nghĩa vụ liên quan; 4 người làm chứng (trong đó có vợ bị cáo Lưu Bình Nhưỡng).
Theo cáo trạng của vụ án, Công ty TNHH MTV Kinh doanh khai thác vật liệu xây dựng Sao Đỏ (Công ty Sao Đỏ) được UBND tỉnh Thái Bình cấp phép khai thác mỏ cát tại khu vực biển xã Thụy Trường, huyện Thái Thụy.
Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, Cường và Phương đã gây khó khăn, chặn lối vào bãi triều nhằm ép doanh nghiệp trả tiền theo khối lượng cát khai thác. Cường yêu cầu mức phí 1.500 đồng/m³ cát, tương đương 1,05 triệu đồng/tàu. Không còn cách nào khác, Công ty Sao Đỏ buộc phải chấp nhận.
Để che giấu hành vi trên, Cường ký hợp đồng làm bảo vệ cho Công ty Sao Đỏ. Từ tháng 9-2020 đến 12-2020, Công ty Sao Đỏ đã phải trả Cường 3,3 tỷ đồng. Trong quá trình khai thác, tàu của Công ty Sao Đỏ làm hư hỏng công trình trái phép tại bãi triều của băng nhóm Dũng "chiến", dẫn đến nhiều vụ xung đột. Do đó, từ tháng 1-2021, do tình hình bất ổn, Công ty Sao Đỏ ngừng khai thác và ngừng trả tiền cho Cường.
Tháng 5 và 6-2021, Cường và Phương nhiều lần tìm đến nhà riêng của ông Nhưỡng (thời điểm đó là Phó trưởng Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Quốc hội khóa XIV) để nhờ can thiệp với lãnh đạo Công an tỉnh Thái Bình. Cường thậm chí khoe rằng việc thu tiền bảo kê từ Công ty Sao Đỏ mỗi tháng mang lại 400-500 triệu đồng.
Ông Nhưỡng đồng ý giúp và sau đó tham gia mua 30 ha bãi triều lấn chiếm trái phép từ Cường với giá 900 triệu đồng. Dù không có hoạt động khai thác thực tế, Cường vẫn chia tiền cưỡng đoạt được cho vợ chồng ông Nhưỡng để tạo quan hệ.
Chưa dừng lại, Cường tiếp tục nhờ ông Nhưỡng can thiệp với các cơ quan chức năng khi bị băng nhóm khác cản trở. Ông Nhưỡng gọi điện cho Phó Giám đốc Công an tỉnh Thái Bình nhờ hỗ trợ. Việc này giúp Cường củng cố vị thế, buộc nhóm Dũng rút lui.
Cáo trạng cáo buộc Cường cùng đồng phạm đã cưỡng đoạt của Công ty Sao Đỏ tổng số 4,9 tỷ đồng. Trong đó, việc cưỡng đoạt 1,6 tỷ đồng từ tháng 10-2021 tới tháng 7-2022 có sự giúp sức của ông Nhưỡng. Cùng với đó, trong một vụ việc khác, ông Nhưỡng bị cáo buộc nhận 300.000 USD từ doanh nghiệp để giúp tháo gỡ khó khăn một dự án tại Bắc Ninh.
Trong khi đó, ông Lê Thanh Vân bị cáo buộc từ tháng 8-2020 đến 11-2023 đã dùng danh nghĩa đại biểu Quốc hội, Ủy viên thường trực Ủy ban ngân sách Quốc hội để ký 4 văn bản can thiệp đến lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh và Phó Thủ tướng Thường trực nhằm giúp cho một doanh nghiệp ở TP Hạ Long được thực hiện một dự án 36 ha. Qua đó, ông Vân hưởng lợi một lô đất trị giá 1,8 tỷ đồng và nhằm hưởng lợi 1.000 m2 đất khác.
