Trung tuần tháng 11 vừa qua, lần đầu tiên những truyền nhân được “thắp lửa ca trù” gần 25 năm qua của Giáo phường Kim Đức, do NSND Phó Thị Kim Đức trực tiếp truyền thụ, đã mang nghệ thuật ca trù “vô” đất phương Nam.
Trong tiết trời “chiều lòng người” chút nắng chút mưa TPHCM, những ngâm ngợi, luyến láy công phu của giai điệu, của “ngàn năm sênh phách”, chỉ trong một chiếu ca trù đơn sơ, mang đến cả khung trời của những dùng dằng man mác với bản tỳ bà hành:
“Bến Tầm Dương canh khuya đưa khách
Quạnh hơi thu lau lách đìu hiu”
Và nỗi niềm tâm sự của người cung nữ trong chốn cung cấm thuở xưa:
“Xa đưa tiếng nhạc thiều tâu
Lặng nghe chuông gióng lâu lâu lại dừng
Trăng thanh nguyệt dãi thềm lan
Tiếc thay mặt ngọc là đêm đông trường…”
Đến những cung bậc của cảm xúc văn nhân trước chốn bồng lai tiên cảnh trong “dòng đời trôi chảy”:
“Xinh thay mấy Thiên thai cảnh lạ
Dưới trần gian một áng non bồng”
Trong tiếng gõ nhịp của sênh phách, hòa nhịp điệu của đàn đáy, giọng hát ca nương lúc bổng, lúc trầm gieo vào lòng người xem tí tách những bến bờ cảm xúc khi thì mênh mang, diệu vợi:
“Người về chiếc bóng năm canh
Kẻ đi muôn dặm một mình xa xôi
Vầng trăng ai xẻ làm đôi…”
Với ý nghĩa mang đến đất phương Nam những nét bản sắc độc đáo và đầy chất tinh hoa của ca trù, nghệ thuật thính phòng bác học vốn phổ biến ở khu vực Bắc bộ và Bắc Trung bộ, đoàn có 2 đêm diễn ấn tượng tại điểm hẹn TÍCH - Fragment du Passé và giao lưu với CB-CNV Vietcombank tại VCB Kỳ Đồng, VCB Cần Thơ.
Trung thành với nét cổ truyền của loại hình nghệ thuật, cùng với phần hát, múa của các ca nương, giọng dẫn xướng, vừa như kể, vừa như trò chuyện của “kép” đàn đáy Nguyễn Văn Hải dẫn dắt người nghe, người xem hiểu, thấm và đến gần hơn với bộ môn nghệ thuật thể hiện được vẻ đẹp lung linh đầy nhạc tính của tiếng Việt, và sự sáng tạo độc đáo của người Việt trong âm nhạc.
Giọng hát của các ca nương Bạch Dương, Hà My, Khánh Linh, Hải An nhận được sự cảm thán nồng nhiệt từ khán giả với các bài bản đặc trưng và kinh điển của ca trù, đặc biệt là trích đoạn “Tỳ bà hành”, “Tiếng dương tranh”… Những ngân nga, nén nhả chữ, những ứ hự, gieo thanh ấn tượng… đã mang đến nét thăng hoa, nồng ấm của hương vị ca trù trên đất phương Nam.
Được biết, với sự mến mộ của khán giả phương Nam dành cho ca trù, các ca nhân của giáo phường Kim Đức dự kiến sẽ trở lại thường niên vào mỗi năm để mang tiếng đàn, giọng hát của nghệ thuật ca trù gần gũi hơn trong lòng khán giả miền Nam.
>> Một số hình ảnh trong chuyến Nam tiến vừa qua của Giáo phường Kim Đức:
