Đại hội sẽ được tổ chức trong 2,5 ngày với 5 phiên làm việc, từ ngày 14-12 đến 16-12 tại Thủ đô Hà Nội. Đại hội có sự tham gia của 980 đại biểu đại diện cho hơn 22 triệu đoàn viên, thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước.
Trong đó, độ tuổi bình quân của đại biểu là 30,36 tuổi, đại biểu trong độ tuổi đoàn viên là 492 đại biểu, chiếm 50,2%. Đại biểu trẻ nhất là A Khuyến, 15 tuổi, học sinh Trường PTDT nội trú - THPT huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum.
Đại hội có nhiệm vụ tổng kết việc thực hiện nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI; xác định mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2022 - 2027.
Đại hội sẽ tiến hành bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa XII nhiệm kỳ 2022 - 2027. Đồng thời bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đoàn và thông qua Điều lệ Đoàn sửa đổi, bổ sung.
Điểm đáng chú ý của kỳ đại hội lần này là việc chuyển đổi số sẽ được áp dụng một cách triệt để, ngay từ khâu tuyên truyền, cung cấp tài liệu. Cụ thể, mỗi đại biểu tham dự sẽ được cung cấp tài khoản, sử dụng app Thanh niên Việt Nam để nắm các thông tin về đại hội, điều hành thông tin qua app và có thể tương tác giữa các đại biểu với nhau.
Trong khuôn khổ đại hội, đại biểu sẽ vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và dâng hương tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại tượng đài Bắc Sơn; tham quan triển lãm "Khát vọng cống hiến - Lẽ sống thanh niên"; tham gia các hoạt động trải nghiệm một số địa chỉ đỏ, di tích lịch sử và xem vở kịch "Sống mãi tuổi 17"- tái hiện về tấm gương đồng chí Lý Tự Trọng, người đoàn viên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đầu tiên.
Ngay sau đại hội, tại 67/67 tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc tổ chức đồng loạt Ngày thanh niên cùng hành động và triển khai đợt sinh hoạt chính trị với chủ đề "Khát vọng cống hiến - Lẽ sống thanh niên". Trong đó, Trung ương Đoàn tổ chức điểm tại 11 tỉnh, thành đoàn, gồm: Hà Nội, Hà Nam, Hòa Bình, Tuyên Quang, Bắc Ninh, Nghệ An, Quảng Ngãi, Gia Lai, TPHCM, An Giang, Đồng Tháp và tổ chức tại nước bạn Lào.