Trong công văn này, Bộ NN-PTNT cho biết, trong thời gian qua, ngành khai thác thủy sản đã đóng góp vai trò quan trọng trong phát triển nông nghiệp nước ta, sản lượng khai thác hải sản năm 2021 đạt 3,92 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu hải sản đạt 3,435 tỷ USD.
Ngành khai thác thủy sản đã đảm bảo việc làm, thu nhập cho hơn 600.000 ngư dân trực tiếp tham gia khai thác thủy sản trên biển và gần 4 triệu lao động làm các nghề dịch vụ thủy sản ven biển; sự có mặt của tàu cá khai thác trên biển còn góp phần quan trọng trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo của đất nước.
Tuy nhiên từ tháng 12-2021 đến nay giá xăng, dầu liên tục tăng cao và được dự báo sẽ tiếp tục có những diễn biến phức tạp trong thời gian tới, tác động mạnh mẽ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, đời sống và an sinh xã hội của người dân, trong đó có cộng đồng ngư dân ven biển và ngành khai thác thủy sản.
Công văn do Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến ký, cho biết cả nước có 91.716 tàu cá hoạt động trên các vùng biển. Nhu cầu xăng, dầu cho hoạt động khai thác thủy sản trung bình khoảng 330 triệu lít/tháng, trong khi giá dầu diesel 0.05S (nhiên liệu chính cho tàu khai thác thủy sản) đã tăng 65% (ngày 25-12-2021 chỉ có 17.579 đồng/lít nhưng đến 20-6-2022 là 29.020 đồng/lít, tăng thêm 11.441 đồng/lít).
Như vậy chi phí nhiên liệu để đảm bảo cho hoạt động khai thác thủy sản bình thường tăng thêm khoảng 3.776 tỷ đồng/tháng.
Trong khi đó chi phí nhiên liệu thường chiếm từ 45-60% chi phí đầu vào phục vụ sản xuất cho tàu cá khai thác thủy sản, tùy theo từng nghề.
Thứ trưởng Bộ NN-PTNT cũng cho rằng, do giá nhiên liệu tăng nên giá các mặt hàng khác phục vụ cho hoạt động khai thác thủy sản tăng theo khoảng từ 10 đến 15%, kéo theo chi phí đầu vào tăng từ 35 đến 48%. Trong khi, giá bán hải sản tăng không đáng kể.
"Những khó khăn trên dẫn đến tình trạng nhiều tàu cá ngừng hoạt động khai thác thủy sản do thu không đủ bù chi phí đầu vào" - Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định tính chung cả nước đến thời điểm này, lượng tàu cá ngừng hoạt động chiếm khoảng 40-55%, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thu nhập, đời sống và an sinh xã hội của cộng đồng ngư dân do ngừng sản xuất, không tìm được việc làm phù hợp trên bờ, không có thu nhập, tác động tiêu cực đến chuỗi cung ứng mặt hàng thủy sản cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Để tháo gỡ những khó khăn, kịp thời hỗ trợ cho ngư dân đảm bảo đời sống, thu nhập, đảm bảo an sinh xã hội, ổn định tình hình xã hội trong công đồng cư dân ven biển, tạo động lực khuyến khích ngư dân an tâm sản xuất, bám biển bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc, Bộ NN-PTNT đề nghị Bộ Công thương và Bộ LĐTB-XH có chính sách hỗ trợ về an sinh xã hội cho thuyền viên tàu cá. Trong đó đề nghị trước mắt hỗ trợ 6 tháng cho các thuyền viên làm việc trên tàu cá tạm ngừng hoạt động sản xuất do giá nhiên liệu tăng; mức hỗ trợ theo mức lương tối thiểu vùng áp dụng đối với người lao động quy định tại Nghị định số 90/2019/NĐ-CP của Chính phủ.
Tàu cá nằm bờ sông Cà Ty (Phan Thiết). Ảnh: VIỆT QUỐC