Ngày 16-1, phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Ngân hàng TMCP Xây dựng Việt Nam (viết tắt VNCB, nay là Ngân hàng Thương mại TNHH MTV Xây dựng Việt Nam - viết tắt CBBank), Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank), Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank), Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) bước sang ngày làm việc thứ tám. Đây còn gọi là vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm giai đoạn 2.
Từ chối đơn xin bảo vệ quyền lợi cho ông Trần Bắc Hà
Mở đầu phiên xử, thẩm phán Phạm Lương Toản - chủ tọa phiên tòa thông báo: Sáng nay người đại diện của ông Trần Bắc Hà (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Trưởng Phân Ban rủi ro tín dụng đầu tư của Ngân hàng BIDV) đã nộp cho hội đồng xét xử những tài liệu liên quan tới việc khám chữa bệnh của ông Hà tại Singapore. Ông Hà đã nhập cảnh vào Singapore từ ngày 7-1-2018. Tất cả các tài liệu này đều có xác nhận của Đại sứ quán Việt Nam tại Singapore.
Cũng trong sáng nay, hội đồng xét xử đã nhận được đơn từ Văn phòng luật sư Trần Hải Đức (Đoàn luật sư TPHCM) giới thiệu luật sư Nguyễn Đức Cường bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Trần Bắc Hà tại phiên tòa.
Tuy nhiên, xét thấy trong đơn của Văn phòng luật sư Trần Hải Đức không thể hiện ý chí của ông Hà, và đơn này không có hợp pháp hóa lãnh sự vì ông Hà hiện không có mặt tại Việt Nam nên hội đồng xét xử quyết định không chấp nhận đơn xin bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Trần Bắc Hà của Văn phòng luật sư Trần Hải Đức.
Ông Trần Bắc Hà được triệu tập ra tòa để thẩm vấn để làm rõ một số nội dung liên quan tới hành vi bị cáo Phạm Công Danh (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng VNCB, Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH Tập đoàn Thiên Thanh) chỉ đạo cấp dưới sử dụng pháp nhân 12 công ty “con” của Tập đoàn Thiên Thanh tạo dựng hồ sơ giả mạo để vay 4.700 tỷ đồng của Ngân hàng BIDV. Tuy nhiên, ông Hà vắng mặt tại phiên tòa.
Trong phiên xét xử vào sáng 13-1, đại diện Viện KSND TPHCM giữ quyền công tố tại phiên tòa nêu quan điểm: Ông Hà làm đơn xin vắng với lý do bị ung thư gan, đang đi tái khám ở nước ngoài nhưng không biết ông Hà có xuất cảnh khám bệnh thật hay không. Công tố viên đề nghị hội đồng xét xử kiểm tra thông tin này tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh.
Mua trái phiếu dù chưa biết trái phiếu là gì
Sáng nay, hội đồng xét xử tập trung thẩm vấn về hành vi bị cáo Phạm Công Danh mượn pháp nhân 11 công ty vay 1.700 tỷ của Ngân hàng TPBank thông qua Công ty Quỹ Lộc Việt.
Lời khai nhận của các bị cáo cho thấy: Bị cáo Phan Thành Mai Mai (nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng VNCB) và Nguyễn Việt Hà (nguyên Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Quản lý Quỹ Lộc Việt) trao đổi, thống nhất về việc Hà mượn pháp nhân 11 công ty để vay tiền Ngân hàng TPBank, dùng tiền này mua trái phiếu của Tập đoàn Thiên Thanh và Công ty Trung Dung, còn Ngân hàng VNCB sẽ bảo lãnh cho các khoản vay trên bằng tiền gửi của Ngân hàng VNCB tại Ngân hàng TPBank. Khi các công ty vay vốn không chứng minh được việc sử dụng hợp pháp tiền vay, Ngân hàng TPBank thu nợ trước hạn đối với các công ty này bằng tiền gửi của Ngân hàng VNCB bảo lãnh cho các công ty, gây thiệt hại cho Ngân hàng VNCB 1.740 tỷ đồng.
Liên quan đến hành vi này, Ngân hàng TPBank có 2 cán bộ bị xử lý hình sự là Đặng Thị Bích Thủy (nguyên Phó Giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp, Giám đốc Trung tâm kinh doanh Hội sở), Đinh Việt Cường (nguyên Giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp).
Kết quả thẩm vấn tại phiên tòa cho thấy bị cáo Cường quyết định trực tiếp cho 3/11 công ty vay tổng cộng 450 tỷ đồng để mua trái phiếu không có giá trị. Ngoài ra, bị cáo Cường còn dùng pháp nhân Công ty Thịnh Phát do Cường thành lập và là người đại diện trước pháp luật ký hợp đồng vay Ngân hàng TPBank 153 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền vay được từ Ngân hàng TPBank, cả 4 công ty đề chuyển về Tập đoàn Thiên Thanh cho bị cáo Phạm Công Danh sử dụng.
Bị cáo Đặng Thị Bích Thủy cùng bị cáo Đinh Việt Cường thỏa thuận, thống nhất với Nguyễn Việt Hà cho các công ty vay vốn tại Ngân hàng TPBank đầu tư trái phiếu Tập đoàn Thiên Thanh và Công ty Trung Dung; trực tiếp giới thiệu pháp nhân 4 công ty ký hộp đồng vay vốn tại Ngân hàng TPBank với tổng số tiền 675 tỷ đồng; trực tiếp ký 8 hợp đồng tín dụng với 8 công ty vay 1.216,8 tỷ đồng để chuyển cho Tập đoàn Thiên Thanh, Công ty Trung Dung (sau đó chuyển tiền để Danh sử dụng) và chuyển về Công ty Thạch Hà để Công ty cổ phần quản lý Quỹ Lộc Việt sử dụng.
Trả lời hội đồng xét xử, các bị cáo Hà Văn Bình (Chủ tịch HĐQT Công ty Đại Phát Việt Nam), Nguyễn Ngọc Tuấn (Giám đốc Công ty An Phát), Ong Khắc Chung (Giám đốc Công ty Khánh Chi), Đỗ Minh Thủy (Giám đốc Công ty CP đầu tư và Phát triển Thương mại Đức Long), Nguyễn Thế Linh (Giám đốc Công ty Thuận Phát), Trần Quang Huy (Giám đốc Công ty Toàn Phát)… khai rằng việc ký hồ sơ để vay tiền từ Ngân hàng TPBank là theo sự chỉ đạo, sắp xếp của bị cáo Nguyễn Việt Hà và Vũ Viết Minh Quân (nguyên Giám đốc Công ty CP Dịch vụ và Đầu tư Thương mại Minh Quang). Có bị cáo dù chưa biết trái phiếu là gì, nhưng vì tin tưởng bị cáo Quân nên vẫn đồng ý vay tiền mua trái phiếu để “làm tròn” hồ sơ. Các bị cáo là giám đốc công ty đứng tên vay tiền đều xin hội đồng xét xử xem xét vì các bị cáo không hưởng lợi, phạm tội do nể nang, tin tưởng.
Chiều nay, phiên tòa tiếp tục làm việc.