Sau hàng loạt quy định về việc cấm và hạn chế lưu thông trong khoảng thời gian nhất định, những tưởng hoạt động của xe ba bánh (ba gác), xe thô sơ đã đi vào nền nếp. Tuy nhiên, bất chấp Năm An toàn giao thông 2012, hiện chủ nhân các loại xe này vẫn tiếp tục lưu hành bất kể tuyến đường, giờ giấc. Thời gian gần đây Cảnh sát giao thông (CSGT) TPHCM còn phát hiện nhiều trường hợp một giấy đăng ký… nhiều xe!
Xe ba bánh chất hàng cồng kềnh chạy nghênh ngang trên đường, gây nguy hiểm người đi đường (ảnh ghi nhận trên đường Lê Văn Lương, quận 7 vào khoảng 8 giờ ngày 30-7-2012).
Cấm vẫn chạy đầy đường
Theo Nghị quyết 32 của Chính phủ về các giải pháp cấp bách nhằm làm giảm ùn tắc và tai nạn giao thông nêu rõ: đình chỉ lưu hành xe tự chế ba bánh, bốn bánh kể từ ngày 1-1-2008. Phải nói ngay rằng, quyết định đúng đắn này đã làm nhân dân cả nước, đặc biệt là Hà Nội và TPHCM phấn khởi. Để giải quyết số người đang hành nghề lái xe ba gác, chính quyền TPHCM đã điều tra và có giải pháp cho vay vốn không lãi suất, hỗ trợ vốn chuyển đổi ngành nghề cho hơn 1.500 hộ có liên quan. Tuy nhiên, TPHCM đã phải 2 lần hoãn thực hiện lệnh cấm này do quá trình chuyển đổi phương tiện, ngành nghề cho người nghèo chưa hoàn tất. Cuối tháng 12-2009, UBND TPHCM có Quyết định 37 về việc cấm và hạn chế xe ba bánh tự chế lưu hành tại 68 tuyến đường thuộc khu vực nội thành và quốc lộ. Quyết định cũng nêu rõ, một số tuyến đường thuộc khu vực quận 7 và quốc lộ thuộc quận Thủ Đức cũng sẽ hạn chế xe ba, bốn bánh lưu hành từ 5 giờ đến 13 giờ và từ 16 giờ đến 22 giờ; không được lưu thông trên các tuyến quốc lộ từ 6 giờ đến 8 giờ và từ 16 giờ đến 19 giờ. Đây được xem là quyết tâm của TPHCM trong việc cấm xe ba, bốn bánh tự chế.
Tuy nhiên, tại thời điểm này, người đi đường không khó khăn nhận thấy hàng trăm xe ba bánh loại mới lưu thông trên các tuyến đường. Việc lưu thông này bất chấp bảng cấm ở một số tuyến đường và hạn chế lưu thông trong giờ cao điểm. Xét về “cấu hình”, xe ba bánh loại mới y như xe ba gác cũ. Ông Lâm Ngọc Chí, nhà ở đường Hùng Vương, quận 6, so sánh: “Cả một thời gian dài đường phố khá bình yên do không còn “hung thần” xe ba gác. Nhưng, nay tình hình đã tái diễn. Khi lưu thông trên đường hay dừng đèn đỏ, tôi có cảm giác “nhột nhột” ở sau lưng vì sợ xe ba bánh mới lao tới tông mình hay hàng hóa cọ quẹt. Xe ba bánh mới chỉ khác xe ba bánh cũ ở chỗ thùng xe chắc chắn, gọn gàng, bớt ồn hơn và tài xế ngồi ở phía trước, có dù che, ghế dựa. Nhưng, nếu xét về độ nguy hiểm thì vẫn y như vậy. Xe vẫn chạy nghênh ngang, hàng hóa vẫn được chất cồng kềnh. Tôn và cây sắt dài xếp dọc hai bên thành xe vẫn chĩa thẳng vào người tham gia giao thông…”.
Một “giấy” nhiều... xe
Qua tìm hiểu tại các Đội CSGT quận, huyện, việc đăng ký loại xe ba bánh mới đã tạm dừng từ lâu và thời điểm đó số lượng rất ít. Cụ thể, Đội CSGT quận 7 chỉ xét đăng ký 2 chiếc và tạm dừng. Tuy nhiên, số lượng xe ba bánh vẫn lưu hành khá nhiều trên các tuyến đường và như đề cập ở trên là bất chấp bảng cấm, giờ cấm. Trung tá Nguyễn Thành Sự, Đội trưởng Đội CSGT quận Thủ Đức, bức xúc: “Theo tôi biết, khi người lưu hành xe cũ bị CSGT phát hiện và xử lý nên đã chạy về tỉnh Bình Dương mua xe khác với giá khoảng 3 triệu đồng. Xe ba bánh mới TPHCM không cho đăng ký, nên chủ xe cũng chạy về các tỉnh, thành lân cận đăng ký. Tại thời điểm này, qua công tác tuần tra kiểm soát, anh em chúng tôi đã phát hiện và xử lý rất nhiều xe ba bánh mới, đặc biệt nhiều trường hợp “1 giấy, nhiều xe”: chỉ có 1 giấy tờ hợp lệ cho 1 xe, nhưng các xe khác sử dụng cùng biển số và dùng giấy tờ xe, bằng lái photocopy hay thậm chí làm giả. Đương nhiên, các trường hợp đó đều bị tịch thu phương tiện để xử lý”.
Đi thực tế một vòng các Đội CSGT trực thuộc Phòng CSGT và công an các quận, huyện TPHCM, chúng tôi nhận thấy việc xử lý đối với xe ba bánh đã có dấu hiệu kiên quyết. Mới đây, Đội CSGT quận Tân Bình đã bắt giữ hơn 100 xe ba bánh, xe đẩy tay tại một con hẻm trên đường Lý Thường Kiệt. Tại sân phía trước trụ sở Đội CSGT Hàng Xanh, xe ba bánh bị tịch thu chồng cao bằng 2 tầng nhà.
Hy vọng sự kiên quyết của CSGT đối với việc xử lý xe ba bánh sẽ được tiến hành đồng bộ và lâu dài trên tất cả các địa bàn của TP, để việc chấn chỉnh hoạt động của loại phương tiện này đạt được kết quả khả quan trong thời gian còn lại của Năm An toàn giao thông quốc gia.
Đoàn Hiệp
