Động thái này được xem là nỗ lực cải thiện quan hệ 2 nước vốn đang căng thẳng vì những tranh chấp lãnh thổ ở biển Hoa Đông.
Hợp tác thay đối đầu
Thứ trưởng Bộ Tài chính Trung Quốc Sử Diệu Bân và Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Takao Ochi ngày 22-12 đã có cuộc gặp tại Bắc Kinh để triển khai thỏa thuận đạt được giữa bộ trưởng tài chính 2 nước tại Đối thoại Tài chính Trung-Nhật lần thứ 6 (diễn ra hồi tháng 5 vừa qua). Theo thỏa thuận trên, Trung Quốc và Nhật Bản sẽ chia sẻ thông tin về giám sát kiểm toán dựa trên nguyên tắc có đi có lại. Điều này giúp lợi ích của nhà đầu tư trên các thị trường vốn của 2 nước được bảo vệ, cũng như hỗ trợ các tổ chức tài chính của 2 bên trong hoạt động phát hành trái phiếu xuyên biên giới.
Cũng tại Đối thoại Tài chính Trung-Nhật lần thứ 6, Bộ trưởng Tài chính Trung Quốc Tiêu Tiệp và Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Taro Aso đã nhất trí thúc đẩy tái cơ cấu kinh tế thông qua tăng cường kết nối các chính sách tài chính vĩ mô, đồng thời duy trì cơ chế tham vấn về những vấn đề kinh tế và tài chính quốc tế. 2 bên cũng đã nhấn mạnh tới sự cần thiết về hợp tác thực chất, sâu rộng trong lĩnh vực tài chính, để từ đó hỗ trợ hợp tác kinh tế giữa 2 nước trong các lĩnh vực thương mại và đầu tư.
Thời cơ chín muồi
Theo ông Jiang Jianguo, người đứng đầu Văn phòng Thông tin Hội đồng Nhà nước Trung Quốc, việc 2 cường quốc châu Á bình thường hóa quan hệ ngoại giao cách đây 45 năm cho thấy Trung Quốc và Nhật Bản luôn hướng tới mục tiêu “hòa bình, hữu nghị và hợp tác”. Ông Jiang Jianguo cho biết hợp tác kinh tế là một giải pháp quan trọng để tăng cường quan hệ hợp tác giữa Bắc Kinh và Tokyo nói riêng và thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực nói chung. Để góp phần xây dựng nền kinh tế thế giới mở hơn, ông Jiang Jianguo kêu gọi Nhật Bản tham gia dự án “Một vành đai, một con đường” đầy tham vọng của Trung Quốc, với mục tiêu mở rộng mạng lưới thương mại, cơ sở hạ tầng ở châu Á, Trung Đông, châu Âu và châu Phi.
Hãng tin Kyodo dẫn lời cựu Thủ tướng Nhật Bản Yasuo Fukuda trong một diễn đàn hợp tác Trung Quốc-Nhật Bản (diễn ra ở Bắc Kinh trung tuần tháng 12 vừa qua), cho rằng đây là thời gian chín muồi để Tokyo tăng cường hợp tác với Bắc Kinh, đưa mối quan hệ trở lại đúng hướng. “Trong khi thế giới đang phải đối mặt với nhiều biến động, Nhật Bản và Trung Quốc là các nước lớn có nền tảng chính trị ổn định, đang đứng trước cơ hội vàng để đối thoại, thảo luận; cùng nhau tìm kiếm các giải pháp, hành động, không chỉ là phát triển song phương mà còn cả châu Á và thế giới”, ông Fukuda nói. Cũng theo ông Fukuda, 2 bên không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc giúp đỡ và cố gắng hiểu nhau vì mục đích hướng tới một môi trường quốc tế hòa bình và thịnh vượng hơn.
Diễn đàn này được đồng tổ chức bởi tổ chức tư vấn phi lợi nhuận Nhật Bản Genron NPO và Tập đoàn Xuất bản quốc tế Trung Quốc bắt đầu vào năm 2005 như là cầu nối ngoại giao nhân dân, tạo điều kiện đối thoại ngay cả trong thời điểm khó khăn của 2 chính phủ. Năm nay, diễn đàn với sự tham dự của nhiều quan chức chính phủ, học giả và nhà báo của hai nước, diễn ra trong bầu không khí tích cực nhất trong nhiều năm qua trong bối cảnh quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản căng thẳng bởi các vấn đề lịch sử và tranh chấp lãnh thổ.
