Hiện nay, mỗi năm các doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu hơn 1 tỷ USD nguyên liệu thủy hải sản để chế biến xuất khẩu. Dự báo đến năm 2020, nhập khẩu nguyên liệu sẽ là 2 tỷ USD.
Để đảm bảo nguồn nguyên liệu nhập khẩu này không vi phạm quy định IUU về khai thác bất hợp pháp, VASEP đề nghị Nhà nước quan tâm hơn đến tình trạng có không ít doanh nghiệp tạm nhập tái xuất hay nhập khẩu để tiêu thụ nội địa nhưng không quan tâm đến quy định của IUU, bất chấp nguồn gốc nguyên liệu có hợp pháp hay không.
Điều này sẽ ảnh hưởng đến việc EU xem xét thái độ của Việt Nam chưa tích cực trong hợp tác về IUU. Với những tàu nước ngoài vi phạm IUU cập cảng, nếu cơ quan chức năng của Việt Nam phát hiện buộc tái xuất thì cũng bị xử phạt và thông báo cho EU biết, thể hiện sự hợp tác toàn diện IUU quốc tế.
Để quản lý chặt IUU đầu vào và đầu ra nguồn nguyên liệu thủy sản nhập khẩu phục vụ chế biến xuất khẩu, Việt Nam cần tham gia đầy đủ các tổ chức của khu vực và thế giới liên quan về IUU, cũng như ký kết hiệp định với các quốc gia có cảng cá, giúp cung cấp thông tin về nguồn nguyên liệu hải sản khai thác tại các nước có hợp pháp hay không.
Nhà nước tích cực hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu của nước nhập khẩu, thay vì đặt thêm nhiều quy định tạo thêm khó khăn. Với doanh nghiệp chưa thể nộp C/C (nguồn gốc xuất xứ) trong hồ sơ kiểm dịch động vật thủy sản do phải chờ thủ tục từ nhà xuất khẩu của nước xuất bán, thì cần có thêm thời gian.
Cần điều chỉnh thời hạn giấy chứng nhận kiểm dịch vệ sinh an toàn thực phẩm theo thông lệ quốc tế, thay vì chỉ có 2 tháng như hiện nay, vì không phải doanh nghiệp nào nhập khẩu nguyên liệu về cũng chế biến ngay mà vẫn có tình trạng để vào kho dự trữ chờ đơn hàng. Ngoài ra, đề nghị Cục Thú y xây dựng sổ tay hướng dẫn về thủ tục nhập khẩu thủy sản để chế biến xuất khẩu sang EU...
