Trở lại Ô Tà Sóc

Tháng 7, chúng tôi về lại Ô Tà Sóc để thắp hương tưởng niệm những chiến sĩ đã anh dũng hy sinh tại căn cứ địa đầy máu và nước mắt, đặc biệt là câu chuyện 7 liệt sĩ bỏ mình trong hang núi.
Trở lại Ô Tà Sóc

Tháng 7, chúng tôi về lại Ô Tà Sóc để thắp hương tưởng niệm những chiến sĩ đã anh dũng hy sinh tại căn cứ địa đầy máu và nước mắt, đặc biệt là câu chuyện 7 liệt sĩ bỏ mình trong hang núi.

Đường vào căn cứ Ô Tà Sóc

Di tích lịch sử

Anh Lê Thành Văn, người dẫn đoàn chúng tôi về căn cứ cách mạng Ô Tà Sóc cho biết: “Đời sống người dân ở đây giờ khấm khá hơn trước nhiều, chủ yếu là làm du lịch, trồng tre, trúc, tầm vông, chăn nuôi… do phù hợp với đặc điểm địa hình đồi núi”. Nhìn những ngôi nhà mới mọc khang trang với đầy đủ phương tiện đi lại, sản xuất, nghe nhìn… dọc theo hai bên đường đi sâu vào lòng núi, chúng tôi hiểu cuộc sống mới ấm no đã và đang về trên một căn cứ địa cách mạng lắm gian lao mà anh dũng.

Nhiều người dân cố cựu ở đây kể rằng, Ngọa Long Sơn (có nghĩa “con rồng nằm”) là tên chữ của núi Dài. Đây là ngọn núi dốc, có độ cao 554m (có nơi ghi 580m) và dốc trên 25 độ. Đá trên núi phần lớn rất cứng với nhiều loại khác nhau. “Con rồng nằm” này dài khoảng 8.000m, dài nhất trong dãy Thất Sơn, nằm dọc theo tỉnh lộ 955B, chiếm một diện tích rộng lớn của 4 xã: Châu Lăng, Lương Phi, Ba Chúc và Lê Trì của huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. Trên núi có nhiều loại gỗ quý như dầu, căm xe, lăng ổi, bời lời, quế, gõ mật, nính... tạo thành rừng rậm, nơi trú ngụ của một số loài chim muông và thú rừng như: nai, mang, heo rừng, trăn, rắn, gà rừng... Trên núi có địa danh gọi là Ô Tà Sóc - dòng “suối của ông Sóc”. Địa thế sơn lâm hiểm trở này đã được Tỉnh ủy An Giang chọn xây dựng làm căn cứ trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ông Chau Chon Tha, ngụ xã Lương Phi, huyện Tri Tôn, kể lại: “Thời chiến tranh, vùng này ác liệt lắm; bom đạn ngày đêm, lửa cháy liên tục trên đồi núi. Địch đánh phá nhiều lần nhưng đều thất bại. Ô Tà Sóc vẫn vững như bàn thạch…”.

Tại ngã ba bên chân núi đi thẳng có con đường đất nhỏ dẫn lên đồi Ma Thiên Lãnh, nơi từng xảy ra huyền thoại 7 chiến sĩ chiến đấu anh dũng và hy sinh trong lòng núi mà mãi đến 36 năm sau, đồng đội mới tìm được hài cốt và quy tập về quê hương miền Bắc xa xôi. Chuyện kể rằng: Năm 1969, khi Tỉnh ủy An Giang rút đi, vùng Ma Thiên Lãnh được tiểu đội tiền tiêu của Đoàn 61 quân chủ lực Miền trú đóng. Một hôm, máy bay địch ném bom đánh sập cửa hang, 7 chiến sĩ bị kẹt trong đó. Khói bom tan, các chiến sĩ cùng đơn vị tìm cách mở miệng hang nhưng lực bất tòng tâm. Để giúp 7 chiến sĩ cầm cự chờ được cứu, đơn vị đã tiếp lương thực bằng cách dùng ống tre đưa cháo và sữa vào. Mấy ngày sau, địch lại tiến đánh đồi Ma Thiên Lãnh ác liệt, đơn vị phải lùi về rừng U Minh. Vậy là 7 chiến sĩ của đơn vị vĩnh viễn nằm lại trong hang.  Hiện nay, trên ngọn đồi cao 80m này có tấm bia kỷ niệm, bên dưới bia là bàn thờ 7 liệt sĩ.

Ông Thạch Thoan, ngụ xã Lương Phi kể thêm: “Người dân ở đây thường xuyên đến thắp nhang cầu nguyện cho các chiến sĩ đã hy sinh. Mình có được cơm no áo ấm cũng nhờ cách mạng, nhờ sự độ trì của những anh hùng liệt sĩ…”.

Từ năm 1962 đến 1967, Tỉnh ủy An Giang đã chọn nơi đây là căn cứ cách mạng chỉ huy chiến trường An Giang. Trong lòng hang được thiết kế thông nhau để tạo thế liên hoàn rất chắc chắn, độc đáo, hiệu quả. Địa hình tự nhiên hiểm trở còn được tận dụng để xây dựng trận địa chiến đấu, chống đế quốc Mỹ và tay sai, chỉ đạo đường lối kháng chiến và phong trào cách mạng tỉnh nhà, tích cực xây dựng lực lượng và phong trào quần chúng nổi dậy phá kìm, diệt ác, chống thu gom dân, phá ấp chiến lược, phát động đấu tranh chính trị. Cũng tại đây, Tỉnh ủy An Giang đã chỉ đạo quân và dân trong tỉnh tấn công, tiêu diệt và làm tan rã hoàn toàn lực lượng vũ trang thổ phỉ ở vùng rừng núi và ven biên giới, mở rộng vùng giải phóng và căn cứ kháng chiến. Nhiều cán bộ, chiến sĩ và đồng bào đã anh dũng hy sinh.

Ô Tà Sóc là vùng sơn lâm hiểm trở. Nơi đây có các cơ quan trực thuộc: Quân sự, an ninh, binh vận, dân vận, mặt trận, tuyên huấn, tổ chức, kiểm tra và các đoàn thể nông dân, thanh niên, phụ nữ. Với hệ thống hang động và đường mòn nối liền các cơ quan, từ địa danh Bụng ông Địa (Tổ giao liên Tỉnh ủy) đến Ô Vàng (Ban an ninh, binh vận, đài binh ngữ), vồ Út Mươi (Ban Chỉ huy Quân sự tỉnh) có bán kính gần 3km mà tâm điểm là Điện Trời Gầm, nơi đặt cơ quan Tỉnh ủy.

Tỉnh An Giang và 2 huyện Tịnh Biên, Tri Tôn được Nhà nước tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang, trong đó có phần đóng góp quan trọng của những chiến sĩ ở Ô Tà Sóc anh hùng.

Phù điêu tưởng niệm, đánh dấu sự kiện ra đời và tồn tại của căn cứ Ô Tà Sóc

Rừng xanh thêm từng ngày

Từ tỉnh lộ 955B đầy nắng gió, chúng tôi đi vào chân núi trên con đường nhựa nhỏ dài khoảng 2,5km, hai bên bạt ngàn những cánh rừng tầm vông chạy dài, tạo cảnh quan rất ngoạn mục. Lẫn trong màu lá tầm vông mùa khô màu vàng xanh là những tán lá xoài, mít, đào lộn hột... xanh biếc. Dọc đường đi, chúng tôi bắt gặp khá nhiều đoàn khách đến tham quan.

Chúng tôi dừng lại thật lâu để tìm hiểu kỹ tấm bia phù điêu đánh dấu sự kiện ra đời và tồn tại của căn cứ Ô Tà Sóc và chợt nhớ đến một đoạn thơ.

Chiều nay bên dốc núi

Tôi lặng lẽ cúi đầu

Thương những người chiến sĩ

Nằm lại dưới hang sâu.

... Nay suối rừng vẫn chảy

Rừng xanh thêm từng ngày

Hồn người trong hang lạnh

Vẫn như còn đâu đây...

(Trích Ở lại Ô Tà Sóc, thơ Trần Quang Mùi)

Chúng tôi được “thổ địa” Huỳnh Văn Bê dẫn đường vào tham quan hang động. Đường lên hang dài khoảng 300m, đã được xây những bậc thang bám theo triền núi quanh co, bên cạnh là con suối nước chảy róc rách. Có đến Điện Trời Gầm, hang Quân y, hang Hậu cần, hang Phụ nữ... du khách mới được tận mắt chiêm ngưỡng sự kỳ vĩ, huyền bí như chốn mê cung của hệ thống hang động của Ô Tà Sóc. Vì vậy, trên bức tường hang động đều vẽ mũi tên chỉ đường và đánh số thứ tự, tên từng hang bằng sơn đỏ. Anh Bê vừa đi vừa chỉ dẫn như một hướng dẫn viên du lịch. Đến khu vực hang nào, anh cũng thuyết minh rất kỹ để giúp chúng tôi hiểu tường tận về lịch sử của căn cứ này.

Trên đỉnh núi, phóng tầm mắt ra xung quanh mới thấy hết được sự tươi đẹp, hùng vĩ của thiên nhiên. Bức tranh thủy mặc hiện ra, trước mắt chúng tôi là nhà cửa, cây cối, ruộng nương tốt tươi, xanh mướt, cùng những con đường quanh co chạy xuyên qua những hàng cây trái như những mạch máu nối liền nhau đầy sức sống. Cảnh đẹp càng khiến du khách nao lòng khi nghĩ về những tháng ngày lửa bom ác liệt trong kháng chiến chống Mỹ.

Tạm biệt Ô Tà Sóc, trên đường về, chúng tôi gặp những bác nông dân đang đánh xe bò chở hàng, các cô gái Khmer gánh rau, trái cây từ trên rẫy về. Người dân nơi đây, yêu lao động, chí thú làm ăn, rất mực yêu thương nhau và họ luôn tâm niệm một điều: Phải sống thật vững vàng, thật tốt để tiếp nối truyền thống vẻ vang, xứng đáng với thế hệ cha anh đi trước, những người đã ngã xuống cho ngọn núi này sừng sững hiên ngang, tươi đẹp.

Căn cứ Tỉnh ủy ở Ô Tà Sóc đã được xếp hạng Di tích Lịch sử cách mạng cấp quốc gia vào ngày 28-12-2001 và hiện đang là điểm thu hút khá nhiều khách trong và ngoài nước đến tham quan, bởi luôn chứa đựng sự hấp dẫn, kỳ bí với nhiều câu chuyện lạ thường về những con người đã sống, chiến đấu rất gian dạ, anh dũng để giành lấy sự bình yên, độc lập, hạnh phúc hôm nay.

PHAN THỊ ANH THƯ

Tin cùng chuyên mục