Dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi này đã được Quốc hội cho ý kiến tại 2 kỳ họp vừa qua và dự kiến được xem xét, thông qua tại kỳ họp khai mạc vào tháng 5 tới. Dự thảo luật này được các đại biểu Quốc hội và nhân dân đặc biệt quan tâm bởi giáo dục là lĩnh vực quan trọng, tác động tới toàn xã hội. Dù đã cận kề thời điểm Quốc hội thông qua nhưng vẫn còn quá nhiều ý kiến phản biện về dự thảo luật này.
Tại hội nghị phản biện sáng 22-4 của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, thầy Nguyễn Xuân Khang - Hiệu trưởng trường Marie Curie, Hà Nội (người đã đã có hơn 20 năm làm giáo dục tư thục, tham ra thành lập Trường dân lập Lương Thế Vinh, Đại học Thăng Long - những cơ sở giáo dục dân lập đầu tiên của Việt Nam và từng đóng góp rất nhiều các văn bản về giáo dục) đề nghị ban soạn thảo bổ sung nội dung về những điều mà dư luận đang rất quan tâm: đó là giáo dục phải được tự chủ về nhân sự và tài chính. Theo đó, ngành giáo dục phải được tự chủ tuyển dụng giáo viên, không qua ngành nội vụ như hiện nay, tương tự như công an, quân đội được tự chủ tuyển dụng. Ngành giáo dục cũng phải được tự chủ về tài chính, nghĩa là ngân sách đầu tư thẳng cho giáo dục, không phụ thuộc Bộ Tài chính.
TS Nguyễn Viết Chức, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Văn hóa - Xã hội (Ủy ban TƯ MTTQ Việt Nam) cho rằng, giáo dục đang được cả xã hội quan tâm, nên các vấn đề trong Luật Giáo dục phải rõ ràng, tiêu chuẩn của cán bộ quản lý và quyền hạn trách nhiệm của họ; tiêu chuẩn giáo viên...
| “Thực tế gian lận thi cử mấy hôm nay rất đau lòng, cho thấy luật phải ghi rõ cán bộ quản lý giáo dục được quyền làm gì, trách nhiệm đến đâu, tiêu chuẩn, tiêu chí nào để làm cán bộ quản lý giáo dục. Không thể chấp nhận hàng loạt cán bộ quản lý giáo dục lại trực tiếp tham gia vào vụ gian lận thi cử như ở Hòa Bình, Sơn La.” - TS Nguyễn Viết Chức nói. |
Theo TS Nguyễn Viết Chức, hệ thống giáo dục phổ thông 12 năm là vô cùng bất cập, lỗi thời. Trẻ em bây giờ phát triển tốt hơn trước đây cả về thể chất, trí tuệ, do đó nên rút còn 11 năm, lợi rất nhiều. “Cần chỉ rõ thế giới hiện nay còn bao nhiêu nước dạy 12 năm và 11 năm, từ đó đưa ra mô hình thích hợp cho Việt Nam. Tại sao ta cứ khư khư giữ 12 năm, ban soạn thảo cần giải trình rõ. Đây là ý kiến của nhiều nhà giáo dục chứ không riêng tôi”, ông Chức thắng thẳn. Đồng thời cho rằng, đó là những việc cần làm ngay chứ không phải chăm chăm lo viết SGK, bởi quan trọng nhất là giáo viên chứ không phải SGK, sách hay đến mấy mà giáo viên không đáp ứng yêu cầu cũng không có hiệu quả.
Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Văn hóa - Xã hội cũng cho rằng, Luật cần viết rõ hơn về phân luồng, hướng nghiệp, nội dung này trong dự thảo luật đang rất chung chung. Đây là vấn đề rất quan trọng, cần hướng dẫn rõ vấn đề này, hướng nghiệp nhưng không phải là bắt buộc, hướng làm sao để người dân không ồ ạt đổ đi thi đại học.
Nhiều ý kiến cho rằng, cần luật hóa chế tài xử lý gian lận thi cử Cùng quan điểm, GS Trần Ngọc Đường cho rằng, Luật Giáo dục là "luật mẹ", nên phải bao quát đủ các vấn đề. Luật phải điều chỉnh được những vấn đề mà dư luận hiện đang bức xúc như bạo lực học đường, gian lận thi cử. Đặc biệt, phải làm rõ vai trò chủ thể của gia đình trong các hoạt động giáo dục.
Nhiều ý kiến phản biện của đại biểu cho rằng, luật cần bao quát nhiều vấn đề đang là nỗi bức xúc hiện nay của xã hội như thực phẩm bẩn vào trường học, bạo lực học đường với thầy cô và học sinh, gian lận thi cử... Nếu không có chế tài để xử lý vấn đề này thì tình trạng không thể giải quyết được. Ví dụ như vụ gian lận vừa qua dân rất bức xúc, nhưng khi viện dẫn ra luật thì khó xử lý, nhiều cán bộ, thí sinh vẫn đang nhởn nhơ. Cần có chế tài trong việc này, xử nghiêm những trường hợp lợi dụng chức vụ quyền hạn để nâng điểm, nâng hạnh kiểm vì tới đây xu hướng là việc xét tuyển ngày càng nhiều hơn.
