Trò chuyện với anh Quang Nguyen, một doanh nhân người Việt tại TP Portland, người khởi xướng việc thành lập chùa, mới biết ý tưởng thành lập chùa Hội Đức xuất phát từ nhu cầu tâm linh, sinh hoạt tín ngưỡng của cộng đồng người Việt xa quê hương ở TP Portland. Sau hành trình 10 năm lập nghiệp trên đất khách, đến nay đã trở thành doanh nhân hàng đầu của cộng đồng người di cư tại TP Portland, bang Maine, chủ sở hữu một công ty bảo hiểm và đầu tư, nhưng là một người có đức tin vào Phật giáo, anh Quang nhận ra rằng mục tiêu trở thành triệu phú không phải là quan trọng nhất.
“Càng làm tôi càng nhận ra rằng giúp những người khác vượt lên chính mình mới là điều tôi muốn hướng tới” - Quang chia sẻ. Tâm niệm này được chàng trai trẻ đưa vào trong triết lý kinh doanh của mình thể hiện qua việc một nửa khách hàng của Win Financial Strategies là người nhập cư, đối tượng gặp nhiều khó khăn khi đặt chân đến Hoa Kỳ. Lập nghiệp và bước đầu đã có những thành công nơi đất khách nhưng Quang không bao giờ quên quê hương.
Toàn bộ chùa Hội Đức có diện tích khoảng hơn 900m². Trong quá trình tu sửa, hầu hết đồ thờ mang ý nghĩa tâm linh như tượng Phật, lư đồng... đều được đưa từ Việt Nam sang, chỉ những đồ thờ các thầy tự làm được như bàn thờ hoặc vật dụng không quan trọng mới mua tại Hoa Kỳ để giảm bớt chi phí.
Anh Quang Nguyen giải thích, việc mua lại ngôi nhà thờ giúp chùa có được thuận lợi ở chỗ giấy tờ rõ ràng, không bị vướng mắc bất kỳ thủ tục nào và không cần phải xây dựng thêm. Nhưng cũng có cái khó là tu sửa cấu trúc, hoán đổi không gian bên trong nhà thờ cũ làm sao để phù hợp với một ngôi chùa của Phật giáo, cũng như việc duy tu, bảo trì chùa trong tương lai đòi hỏi phải có nguồn tài chính. Nhưng với sự quyết tâm, đồng lòng của cộng đồng người Việt tại TP Portland, sau một thời gian tu sửa, ngày 23-10-2015, chùa chính thức đi vào hoạt động.
Tên chùa Hội Đức có ý nghĩa là nơi hội tụ những đức tính tốt đẹp của con người, mang giá trị tinh thần của Phật giáo hướng con người tới chân thiện mỹ. Theo tài liệu thống kê của tổ chức US Census Bureau, người Việt Nam sống ở tiểu bang Maine có 2.029 người và đa số tập trung ở TP Portland với khoảng hơn 1.000 người. Chùa Hội Đức ngoài ý nghĩa là địa điểm sinh hoạt tín ngưỡng còn là nơi cộng đồng người Việt tại TP Portland gặp gỡ, giao lưu, nơi lưu giữ những nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của Việt Nam.
“Vào các ngày lễ truyền thống như Tết cổ truyền, Lễ Vu lan, các ngày rằm... rất đông bà con người Việt, từ người già đến trẻ nhỏ, quần tụ về chùa. Không ít người chọn trang phục là những tà áo dài truyền thống, tạo nên bầu không khí thân thuộc như ở quê nhà. Ai cũng nô nức, phấn khởi trong ngày của đại gia đình sum họp, chia sẻ với nhau niềm vui, nỗi buồn, cùng nhau lắng nghe các thầy ôn lại ý nghĩa của những tập tục tốt đẹp cha ông ta để lại cho các thế hệ con cháu. Đây thực sự là một nét đẹp vô cùng quý giá” - anh Quang chia sẻ.
Không chỉ dừng lại ở đó, ý thức được tầm quan trọng của sự kết nối truyền thống giữa thế hệ trước và thế hệ sau, không muốn để thế hệ mai sau mất gốc, quên quê hương bản xứ, “mù” văn hóa dân tộc, chùa Hội Đức đã tổ chức các lớp dạy tiếng Việt. Các lớp tiếng Việt này do các em du học sinh Việt Nam, các em người Việt thường trú hoặc đã có quốc tịch đảm nhận, bởi các thầy cô giáo không chuyên này giỏi tiếng Anh và có khả năng giảng dạy căn bản về tiếng Việt. Thấy các em làm với tinh thần thiện nguyện, nhiệt tình và đầy trách nhiệm nên chùa rất yên tâm, giao các em dạy và duy trì các lớp học.
Bản thân anh Quang Nguyen, mỗi khi có thời gian rảnh cũng tham gia đứng lớp. Công việc mang đến nhiều niềm vui trong cuộc sống, đã được anh thực hiện từ khi còn là một chàng sinh viên. Số lượng học sinh theo học tiếng Việt của chùa Hội Đức khá đông, khoảng 20 người, trong đó có cả những người bản xứ muốn tìm hiểu nhiều hơn về con người, văn hóa Việt Nam.
Lớp học hoàn toàn miễn phí, nhưng có lập một quỹ riêng để hỗ trợ chùa trong việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt tập thể cho học sinh.
Năm mới đã đến, cộng đồng người Việt tại TP Portland lại hân hoan chuẩn bị đón Tết truyền thống. Tết Mậu Tuất 2018, như những năm trước, chùa Hội Đức sẽ tổ chức lễ đón Giao thừa cho bà con người Việt xa quê về chùa tham dự. Các hoạt động chuẩn bị cho một cái tết ấm áp, ý nghĩa đã rộn ràng ngay từ lúc này. Kế hoạch làm bánh tét, bánh chưng, bài trí ban thờ, đồ lễ trong chùa... đã được chuẩn bị kỹ lưỡng.
Trong khi đó, đại diện cộng đồng người Việt tại Portland đã thuê một địa điểm tương đối rộng để làm nơi tổ chức các hoạt động đón tết cho bà con. Ban tổ chức hy vọng các tiết mục biểu diễn văn nghệ đầy màu sắc dân tộc, các trò chơi dân gian thường hay xuất hiện vào dịp tết và các món ăn truyền thống không thể thiếu trong mỗi dịp tết đến, xuân về sẽ mang lại bầu không khí thân thuộc, giúp bà con nguôi ngoai phần nào nỗi nhớ quê nhà, cũng như tạo sự ấm áp, gần gũi giúp gắn kết cộng đồng người Việt tại Portland.