Phải luôn chia sẻ, thấu hiểu và tháo gỡ cùng người dân

Năm 2016, nét mới trong công tác điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là đã thành lập Tổ công tác của Thủ tướng do Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ làm tổ trưởng. Nhân dịp năm mới 2017, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng  đã có trao đổi rất cởi mở với báo chí về sáng kiến này của Thủ tướng.
Phải luôn chia sẻ, thấu hiểu và tháo gỡ cùng người dân

Năm 2016, nét mới trong công tác điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là đã thành lập Tổ công tác của Thủ tướng do Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ làm tổ trưởng. Nhân dịp năm mới 2017, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng  đã có trao đổi rất cởi mở với báo chí về sáng kiến này của Thủ tướng.

Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng 

° Phóng viên: Với nhiệm kỳ Chính phủ mới, Thủ tướng nêu rõ quan điểm: Xây dựng Chính phủ hành động, liêm chính, phục vụ và kiến tạo. Xin Bộ trưởng nói rõ hơn về nội hàm các khái niệm này?

° Ông MAI TIẾN DŨNG: Ngay trong phiên họp Chính phủ mới đầu tiên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đưa ra một thông điệp rất rõ là xây dựng Chính phủ kiến tạo, liêm chính, hành động. Tư duy của Chính phủ kiến tạo thì trước hết Chính phủ phải hoàn thiện thể chế, rà soát lại toàn bộ cơ chế chính sách, hành lang pháp lý, từ đó tập trung hoàn thiện thể chế. Ví dụ như các luật và văn bản dưới luật phải có sự đồng bộ theo hướng cắt giảm rào cản, bức xúc, tháo gỡ khó khăn cho người dân, tạo môi trường đầu tư kinh doanh. Từ khi Thủ tướng nhận nhiệm vụ, các phiên họp Chính phủ đều được đặt nhiệm vụ đầu tiên về xây dựng thể chế, sau đó bàn về kinh tế - xã hội. Chính phủ kiến tạo ở đây là muốn nói Chính phủ ngoài quản lý, điều hành đất nước theo luật, trong thực thi công vụ hướng đến phục vụ người dân, doanh nghiệp, tạo sự thân thiện, gần gũi, lắng nghe, thấu hiểu và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân. Còn Chính phủ liêm chính, thông điệp của Thủ tướng cũng rất rõ. Ngay cả vấn đề gương mẫu của công chức, trách nhiệm người đứng đầu hay vấn đề bố trí, đề bạt, sử dụng cán bộ, vấn đề sử dụng tài sản công, xe công, tiếp khách, tiết kiệm… Thủ tướng đều nói đến.

Chính phủ hành động là Chính phủ nói đi đôi với làm, nói và làm phải luôn có người kiểm tra giám sát. Thủ tướng luôn nhắc: Chúng ta làm gì dân cũng biết, nên chúng ta phải gương mẫu ở bất cứ nơi nào, vị trí nào, lời nói và hành động của các thành viên Chính phủ đều phải gương mẫu vì luôn có sự giám sát của người dân và các cơ quan báo chí. Phải luôn đồng hành, chia sẻ cùng người dân, thấu hiểu và cùng tháo gỡ cho họ. Thủ tướng muốn tạo sự đồng thuận, đoàn kết, thống nhất cao trong Chính phủ để làm chuyển động cả hệ thống hành chính các cấp.  

° Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ mới hoạt động 5 tháng nhưng đã mang lại hiệu ứng tích cực và nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Hoạt động của Tổ công tác có ý nghĩa như thế nào trong việc góp phần xây dựng một Chính phủ như thông điệp của Thủ tướng đưa ra?

° Tổ công tác là cái mới, sáng tạo của Thủ tướng khi điều hành đất nước. Từ quan điểm muốn xây dựng một Chính phủ hành động, Thủ tướng muốn có một tổ công tác trực tiếp giúp cho Thủ tướng nắm những điều hành của Chính phủ khi giao cho các bộ ngành, địa phương, xem họ nói và làm thế nào. Tổ công tác được thành lập giữa tháng 8-2016. Sau 5 tháng kể từ khi Tổ công tác được thành lập, kết quả thực hiện nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao có chuyển biến rõ nét, số nhiệm vụ quá hạn giảm nhiều so với thời điểm trước đó. Trong 5 tháng (từ tháng 8 đến tháng 12-2016) số nhiệm vụ quá hạn giảm 16,2% so với thời điểm trước khi Tổ công tác được thành lập 31-7-2016.

Quan trọng nhất là có sự lan tỏa, tất cả các bộ ngành, địa phương đều theo mô hình của Thủ tướng. Các bộ ngành, địa phương đều có tổ công tác của các bộ trưởng, chủ tịch UBND tỉnh, thành phố theo dõi nhiệm vụ bộ trưởng giao cho các cơ quan thuộc bộ, hay các sở ngành, tạo ý thức tốt về trách nhiệm, kỷ luật kỷ cương và tác phong, lề lối làm việc cũng chuyển biến rất mạnh. Quan điểm của Tổ công tác là vẫn mang tính kiểm tra, nhưng đằng sau đó mang tính hỗ trợ nhiều hơn. Tổ công tác kiểm tra để phát hiện ra những vướng mắc, nhưng cùng với đó cũng có sự phối hợp với họ để tháo gỡ, tìm giải pháp chứ không mang tính kiểm tra theo nghĩa vạch vòi, bới lông tìm vết. Trong thực tế, khi xuống các bộ ngành, địa phương, từ các đề xuất của các đơn vị, Tổ công tác cùng với các cơ quan của Văn phòng Chính phủ đốc thúc các bộ và xử lý rất nhanh. Ví dụ vào tháng 10-2016, khi Tổ công tác làm việc với TPHCM, TPHCM đề xuất thành lập Ban quản lý an toàn thực phẩm. Đây là cái rất mới, mà trước đây nó thuộc chức năng quản lý của 4 bộ (Công thương, Nội vụ, Y tế, NN-PTNT), bây giờ việc quản lý này sẽ thuộc chức năng quản lý duy nhất của UBND TPHCM. Khi thấy TPHCM đề xuất như vậy, Tổ công tác báo cáo Thủ tướng và Thủ tướng đồng ý rất nhanh. Ban quản lý ATTP của TPHCM trực thuộc UBND TPHCM được thành lập, chức năng nhiệm vụ của 4 đơn vị giờ chỉ thuộc UBND TPHCM, biên chế toàn bộ nằm trong biên chế của TP, không đẻ thêm biên chế, nhiệm vụ sẽ được thực hiện tốt hơn vì đã có một đầu mối duy nhất.

° Việc xây dựng Chính phủ kiến tạo, hành động thì yếu tố con người hết sức quan trọng. Xin Bộ trưởng cho biết biện pháp, giải pháp cụ thể của Chính phủ tạo ra trong toàn bộ hệ thống chính trị đối với cán bộ? Liệu có tính tới việc trảm tướng hay sàng lọc cán bộ?

Xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo là cả một quá trình

 
° Đúng là hiện nay kỳ vọng của người dân, doanh nghiệp lớn hơn nhiều. Nhưng bộ máy Chính phủ mới 8 tháng, để xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo là cả một quá trình chứ không phải nói làm một năm, hai năm mà hoàn thành được vì thực tế luôn có sự phát triển không ngừng. Chính phủ đã sớm triển khai Nghị quyết Đại hội XII, có chương trình hành động giai đoạn 2016 - 2020 và cũng đã triển  khai ngay Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về nâng cao năng lực cạnh tranh, đổi mới mô hình - chất lượng tăng trưởng; xây dựng chỉnh đốn Đảng... Tại 2 phiên họp Chính phủ gần đây, Thủ tướng nhấn mạnh, các cơ quan bộ ngành địa phương không đi chúc tết lãnh đạo. Tại các phiên họp Thủ tướng đều nhắc, việc tổ chức thực hiện không thể một chốc lát mà tạo ra nền tảng. Ngay sau khi kiện toàn, Chính phủ đã ban hành ngay quy chế làm việc, kế thừa quy chế cũ nhưng cũng đổi mới: phân cấp thẩm quyền mạnh vấn đề trách nhiệm cá nhân của Thủ tướng, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng và các thành viên Chính phủ. Ví dụ, những việc thuộc thẩm quyền Chính phủ theo luật, trong trường hợp đặc biệt thì cho phép Thủ tướng giải quyết và báo cáo tại phiên họp Chính phủ gần nhất. Văn bản về luật chưa xử lý kịp thì Chính phủ xây dựng ngay nghị quyết xử lý việc cấp bách. Bởi nếu cứ đùn đẩy trách nhiệm, năm tháng trôi đi sẽ không ổn.

Tôi tin tưởng đây là chuyển động cả hệ thống chính trị, Đảng, Nhà nước và Chính phủ. Hệ thống chính trị cũng phải đổi mới, kiến tạo... tạo sự chuyển biến mạnh từ trung ương đến địa phương để có thay đổi căn bản từ nhận thức tới tư duy. Giờ vẫn là đầu nhiệm kỳ Chính phủ, thời gian chưa dài. Nhưng chắc chắn, với tinh thần quyết tâm của Thủ tướng, các thành viên Chính phủ sẽ có những hành động rất quyết liệt.
Vừa qua, Thủ tướng yêu cầu xây dựng Nghị định về văn hóa từ chức. Không thể có chuyện không làm được việc vẫn đảm nhiệm vị trí. Thời gian bao lâu không quan trọng mà quan trọng hơn thời gian đó anh làm được gì, nếu không làm được việc thì anh đã là rào cản của đất nước... Nếu người đứng đầu địa phương không hoàn thành nhiệm vụ, trì trệ, mất đoàn kết, doanh nghiệp kêu ca.... thì Thủ tướng sẵn sàng phê bình, chứ không có chuyện xuê xoa. Còn địa phương nào làm tốt thì được khen ngợi, đánh giá cao ngay.

Thủ tướng cũng chỉ đạo tạo cơ chế phân cấp mạnh cho địa phương, như TPHCM, những gì thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng thì ủy quyền cho TPHCM; giao cho TP xây dựng đề án thí điểm theo đúng tinh thần Nghị quyết 20 của Bộ Chính trị; những gì luật ban hành nhưng chưa phù hợp thì cho phép thí điểm, những gì luật ban hành chưa kịp mà cuộc sống cần thì cũng cho phép thí điểm... Phân cấp mạnh để tránh tình trạng bộ ngành, địa phương đẩy việc lên Chính phủ, mà đáng ra là những việc bộ ngành, địa phương phải làm nhưng né tránh. Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành địa phương phải làm.

Với những việc làm quyết liệt như vậy thì sẽ chuyển động nhưng cần thêm thời gian. Những gì liên quan tới quyền lợi, lợi ích người dân thì cũng là việc to hết, không phải đặt vấn đề nhỏ, to.

° Vừa qua, trên diễn đàn Quốc hội, nhiều đại biểu đánh giá, Trung ương chuyển động mạnh, nhưng ở địa phương sự lan tỏa chưa mạnh. Là cơ quan tham mưu, đứng đầu Tổ công tác, xin Bộ trưởng cho biết cụ thể hơn những tham mưu để sự chuyển động ở địa phương rõ nét hơn?

° Chuyển động này là chuyển động của cả hệ thống chính trị chứ không phải chuyển động của hệ thống cơ quan hành chính Nhà nước. Cái đó rất quan trọng. Tôi tin rằng, khi thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khi đã nhận diện được thế nào là biểu hiện “tự diễn biến”, thế nào là “tự chuyển hóa”, gắn với trách nhiệm người đứng đầu các tổ chức Đảng, ngay cả việc thực thi công vụ, thực thi kỷ luật, kỷ cương, vị trí việc làm…, sự chuyển động sẽ đến cơ sở. Tất nhiên, sự chuyển động của cả hệ thống từ Trung ương đến tận xã, phường thì không thể một chốc, một lát được.

Có những người làm chỉ né tránh, “xuân thu nhị kỳ” cho xong, không dám vì sợ đụng chạm. Nhưng chắc chắn phải chuyển động cả hệ thống vì Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đều siết kỷ luật, kỷ cương. Đặc biệt, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII bàn nhiều đến vấn đề kỷ cương, trách nhiệm người đứng đầu. Biện pháp là phải hoàn thiện thể chế, hoàn thiện quy định; siết chặt kỷ luật kỷ cương. Giờ xuống địa phương nào cũng thấy hành động rất quyết liệt, dần dần sẽ lan tỏa xuống cơ sở. Tư duy trước đây, ông hiền lành phiếu cao thì bây giờ khác hoàn toàn. Ông không làm, không năng động, không va chạm gì thì phiếu không cao đâu. Ông đi đứng nghiêm trang, làm đứng đắn, gương mẫu thì dù làm quyết liệt, va chạm, nói năng to nhưng tâm tốt sẽ vẫn được phiếu cao. Đánh giá bây giờ là bằng công việc, hiệu quả chứ không đánh giá bằng cảm tính…


° Xin cảm ơn Bộ trưởng!

LÂM NGUYÊN (ghi)

Tin cùng chuyên mục