Bên hành lang kỳ họp Quốc hội (QH) ngày 25-11, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu đã trả lời phỏng vấn nhanh của báo giới về những quy định trong dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Trước đó, trao đổi với báo chí, Trung tướng Trần Đình Nhã, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh của QH, cho biết, khi sửa Luật Nghĩa vụ quân sự tới đây sẽ tính tới việc cho phép đóng một khoản tiền để không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự, nhằm bảo đảm sự công bằng giữa những người đủ tiêu chuẩn thực hiện nghĩa vụ này.
* Phóng viên: Thưa ông, quy định cho phép đóng một khoản tiền để không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự có được đưa vào dự thảo sửa đổi Hiến pháp?
* Phó Chủ tịch QH UÔNG CHU LƯU: Không quy định nghĩa vụ thay thế vào Hiến pháp, vì Hiến pháp chỉ quy định nghĩa vụ cơ bản của công dân thôi. Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ và là trách nhiệm thiêng liêng cao quý của mỗi công dân, Hiến pháp chỉ quy định nghĩa vụ quân sự chứ không quy định nghĩa vụ thay thế. Sau này, khi xây dựng Luật Nghĩa vụ quân sự nếu tính vào thực tiễn để quy định trường hợp a hay trường hợp b một cách cụ thể thì tính để đưa vào trong luật, chứ không đưa vào Hiến pháp. Phương án chốt lại sau khi tiếp thu ý kiến của ĐBQH là không đưa vấn đề này vào Hiến pháp.
* Có ý kiến băn khoăn rằng nếu đưa nội dung nói trên vào luật thì có thể trái với Hiến pháp, xin ông cho biết quan điểm?
* Công dân có nghĩa vụ thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự, còn việc thực hiện nghĩa vụ quân sự có được thay thế hay không thì phải tùy vào điều kiện cụ thể. Hiến pháp đang nói tới việc thực hiện nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ thiêng liêng và cao quý, mà đồng thời lại mở ra điều kiện thay thế trong Hiến pháp là không nên.
* Hiện nay đang có 2 quan điểm khác nhau về thực hiện nghĩa vụ thay thế: một là nộp tiền thì không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự. Hai là những người không làm nghĩa vụ quân sự thì phải làm nghĩa vụ khác với cộng đồng? Ông có bình luận gì?
* Quy định cụ thể thì sau này sẽ tính khi làm Luật Nghĩa vụ quân sự. Luật sẽ nêu rõ những điều kiện để thực hiện nghĩa vụ quân sự, thí dụ như tuổi, điều kiện gia đình, sức khỏe… nếu như đáp ứng đủ các điều kiện đó thì thực hiện nghĩa vụ quân sự, còn nếu không đáp ứng những điều kiện đó thì không phải làm. Còn vấn đề có thay thế bằng hình thức gì khác thì phải tính thêm, phải có tổng kết đã, chứ bây giờ chưa thể nói cụ thể được.
* Tuy chưa quyết, nhưng đã có phản hồi rằng nếu được đóng tiền để không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự thì liệu nghĩa vụ công dân thiêng liêng này có bị thương mại hóa?
* Hiện tôi chỉ có thể nói rằng Hiến pháp không đặt ra vấn đề đó.
ANH THƯ (ghi)
