Như tin đã đưa, sáng 30-5, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ đã trình Quốc hội Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đại học (GDĐH). Chiều cùng ngày Quốc hội thảo luận về 2 dự án: Luật Giáo dục sửa đổi và Luật GDĐH sửa đổi.
Việc Bộ GD-ĐT đưa khái niệm “giá dịch vụ đào tạo” thay cho "học phí" trong dự án Luật GDĐH sửa đổi đã làm “nóng” Quốc hội ngày 30-5 vì một lần nữa, ĐBQH cũng như dư luận lại bị “dị ứng” với vấn đề "thu giá" mà trước đó rất nhiều tranh luận bên lĩnh vực BOT giao thông.
Sáng 30-5, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cũng đã trả lời bên hành lang Quốc hội về vấn đề phí, giá trong lĩnh vực giáo dục. Ngay trong ngày, Bộ GD-ĐT cũng đã phát thông báo giải thích rõ về vấn đề này, theo đó, trong GDĐH sẽ có cả khoản học phí cũng như giá dịch vụ đào tạo. Tuy nhiên những giải thích này đều chưa “yên” được dư luận.
Chiều 30-5, tiếp tục “giải trình” lại vấn đề trong cuộc thảo luận tại tổ, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho rằng, vấn đề này đã xin ý kiến rất nhiều, và “nhiều người hiểu chưa rõ thôi”.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT khẳng định vẫn gọi "học phí" “Tên gọi đó vẫn còn. Tôi khẳng định vẫn gọi là "học phí", chứ không ai bỏ "học phí"”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nói.
Tuy nhiên, đến Luật GDĐH thì phải đổi vì theo quy định của Luật Giá, phí; ở đây học phí đã bao trùm tất cả chi phí mà cơ sở đào tạo cung cấp, trong đó có một số loại chi phí do Nhà nước đặt hàng, do đó gọi là "giá dịch vụ đào tạo".
“Những chi phí này áp dụng theo Luật Giá thì mới tính được giá. Bộ GD-ĐT chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính tính theo khung giá đã được áp vào, chứ không phải tính tùy tiện. Ngay cả lệ phí thi, giờ không gọi là lệ phí nữa mà giá dịch vụ cũng phải được xem xét và Bộ Tài chính đồng ý thì mới được ban hành”, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT trần tình.
Theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, ở đại học không gọi là "phí" mà là "giá dịch vụ đào tạo" để trong quá trình các tổ chức hoạt động đào tạo hay khoản tiền mà đơn vị được thu và tính trong các định mức thì cũng phải xây dựng thang tính đúng, tính đủ. Giá dịch vụ được hiểu là những chi phí tính đúng, tính đủ mà một cơ sở đào tạo cần phải có để cung cấp dịch vụ GDĐH
“Trong Luật GDĐH gọi là "giá dịch vụ đào tạo" để phù hợp với tính đúng, tính đủ theo Luật Giá; chứ trong giáo dục vẫn gọi là "học phí". Một số người không kết hợp giữa 2 Luật với nhau, Điều 105 của Luật Giáo dục vẫn ghi "học phí" còn Điều 65 Luật GDĐH là thêm một điều để sau này có lộ trình tính học phí theo Nghị định 16 và gần đây là Nghị quyết 19-NQ/TƯ. Tinh thần là các đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập từng bước tính đúng, tính đủ theo giá dịch vụ chứ giá dịch vụ không phải là "thương mại hoá"”, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT nhấn mạnh.
Người đứng đầu Bộ GD-ĐT cam kết, các cơ sở giáo dục đại học công lập được tính toán một cách minh bạch các chi phí và tên gọi vẫn gọi là "học phí", chứ không phải bỏ đi.
Trong thực tế, chi phí cho một hoạt động đào tạo một học sinh, sinh viên tính vào học phí mà người học phải trả ở trường công lập chưa đủ. Học phí chỉ là một phần. Phần còn lại, tương đối lớn, Nhà nước vẫn phải chi.
