Trung tâm Điện lực Duyên Hải ở ấp Mù U, xã Dân Thành (thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh) được quy hoạch 4 nhà máy, tổng công suất khoảng 4.415 MW. Tổng vốn đầu tư hơn 5 tỷ USD, diện tích 878,91ha. Hiện nay đã có 2 nhà máy hoạt động là nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 1 và 3. Công ty Nhiệt điện Duyên Hải quản lý, vận hành phát điện 2 nhà máy này. Chỉ mới có 2 nhà máy hoạt động trong năm qua nhưng đã thải ra môi trường hàng triệu tấn tro xỉ.
Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 1 có 2 tổ máy, tổng thầu EPC là Tập đoàn Điện khí Đông Phương - Trung Quốc, phát điện thương mại từ tháng 1-2016. Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 3 có 2 tổ máy, tổng thầu EPC là Công ty Chenda - Trung Quốc, đốt dầu lần đầu để thử nghiệm vào tháng 8-2016.
Công ty Nhiệt điện Duyên Hải cho biết, Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 1 sử dụng than cám 6A trong nước, sau khi đốt sẽ để lại khoảng 30% tro xỉ, mỗi ngày thải ra 4.500 - 5.000 tấn, mỗi năm chừng 1,8 triệu tấn. Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 3 có công nghệ tốt hơn và sử dụng than nhập khẩu nên sau khi đốt, lượng tro xỉ để lại 7% - 8%, thải ra 664 tấn/ngày, chừng 240.000 tấn/năm. Tổng cộng, 2 nhà máy mỗi năm thải ra hơn 2 triệu tấn tro xỉ than. Dự kiến 2 năm nữa, nếu không có giải pháp tiêu thụ thì bãi tro xỉ tại Trung tâm Nhiệt diện Duyên Hải sẽ đầy tràn và sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Thực hiện giải pháp biến tro xỉ thành những vật liệu hữu ích, Công ty Nhiệt điện Duyên Hải đã và đang tích cực tìm kiếm khả năng sử dụng tro xỉ. Một số doanh nghiệp đã ký hợp đồng lấy tro xỉ để làm vật liệu xây dựng, tuy vậy, kết quả rất hạn chế và hầu như chưa có lối ra. Tổng lượng tro xỉ (còn gọi là tro bay) tại bãi chứa của Trung tâm Điện lực Duyên Hải vừa được lấy đi vỏn vẻn 80.000 tấn để thử nghiệm làm vật liệu xây dựng, đơn giá 23.000 đồng/tấn (chưa kể VAT). Riêng về tro đáy, tro đen khoảng 5.000 - 5.500 đồng/tấn chưa có đối tác tiêu thụ.
Giám đốc DNTN sản xuất và thương mại Nguyễn Trình ở TP Trà Vinh, chuyên về sản xuất và kinh doanh vật liệu xây dựng cho biết, ngay dây chuyền sản xuất đã không thể đầu tư để sử dụng tro xỉ bởi sản xuất gạch không nung bằng cốt liệu xi măng, với dây chuyền công suất 500.000 viên/ngày, có pha trộn một phần nhỏ tro xỉ, chỉ cần vốn đầu tư 7 tỷ đồng; còn để sản xuất gạch không nung hoàn toàn bằng tro xỉ phải đầu tư đến 100 tỷ đồng, khi sản xuất lại tốn thêm nhiều phụ gia khác. Ông Trần Quốc Tuấn, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Trà Vinh, cho biết thêm, thời gian qua có nhiều nhà đầu tư đến Trà Vinh tìm hiểu việc sử dụng tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện than. Lãnh đạo địa phương rất quan tâm và có chính sách hỗ trợ đến 40% thiết bị máy móc, nhưng còn gặp trở ngại là chưa có quy chuẩn hay tiêu chuẩn đối với tro xỉ nhà máy nhiệt điện than để xác định chất thải này là thông thường hay độc hại với môi trường và sức khỏe con người…
Kiểm tra công tác bảo vệ môi trường ở Trung tâm Điện lực Duyên Hải tại tỉnh Trà Vinh, mới đây Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà đã yêu cầu chủ đầu tư xây dựng đề án san lấp tro xỉ để giảm tác hại với môi trường. Bộ trưởng yêu cầu Công ty Nhiệt điện Duyên Hải, nếu chưa thể tiêu thụ tro xỉ than, phải có phương án san lấp và che đậy, nhất là mùa gió chướng. Các thiết bị dự phòng cho công tác bảo vệ môi trường cũng phải sẵn sàng để thay thế khi xảy ra hỏng hóc, không được để có thời gian xả thải ra môi trường mà không theo dõi, giám sát. Tăng cường quan trắc môi trường xung quanh nhà máy trong bán kính 1km để cung cấp thông tin cho chính quyền địa phương và người dân cùng giám sát, tạo được sự đồng thuận cao trong công tác bảo vệ môi trường.
